غبارگیر , و یا پالس جت فیلتر صنعتی چیست ؟

غبارگیر صنعتی چیست؟ غبارگیر صنعتی دستگاهی است که برای کنترل آلودگی هوا با حذف آلاینده های خطرناک به کار می رود. این دستگاه می تواند آلاینده های مضری که در کارخانه در طی فرایند های صنعتی یا تجاری به وجود می آید را از بین ببرد تا هم سلامتی کارکنان حفظ شود و هم کارخانه عملکرد درستی داشته باشد. ساخت و طراحی غبارگیر صنعتی می تواند براساس صنایع مختلف، متفاوت باشد. این دستگاه ابتدا، هوا را در داخل خود جمع می کند، سپس با استفاده از فیلترهای مخصوصی که دارد، ذرات اضافه را جذب می کند. این کار باعث می شود هوای خالص و تمیز دوباره به محیط برگردد.

از غبارگیرهای صنعتی برای کارگاه ها و کارخانه و صنایع مختلف استفاده می شود که از مهم ترین دلایل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

برای حفظ سلامتی کارکنان کارخانه و محیط اطراف آن
برای به دست آوردن سود حاصل از محصولات با ارزشی که از غبارهای این کارخانه ها می توان به دست آورد. 
جهت حفظ و بهبود کیفیت محصولات تولیدی کارخانه ها
جهت افزایش کارایی و بهره وری دستگاه ها

انواع غبارگیر صنعتی

غبارگیرهای صنعتی انواع مختلفی دارند که در این بخش به معرفی هر یک از آن ها می پردازیم:

Bag Filter (بگ فیلتر)

بگ فیلترها در فرآیند فیلتراسیون جهت جداسازی غبارها از جریانات هوایی استفاده می شوند. این نوع از غبارگیرها یکی از پرکاربردترین نوع غبارگیرهای صنعتی محسوب می شوند. در این مدل از غبارگیر، جریان گاز غبارآلود وارد کیسه محفظه فیلتر بگ می شود. این کیسه ممکن است بافته شده از الیاف، کتان و یا نمدی و همچنین ترکیبی از مواد مصنوعی یا حتی فایبر گلاس باشد. یکی از تقسیم بندی های رایج برای بگ فیلترها، روش پاکسازی است که در آن می توان این نوع از ماشین آلات را به چهار دسته پاکسازی به کمک تکاندن، پاکسازی به روش جریان معکوس، پاکسازی به روش پالس جت و پاکسازی به کمک امواج صوتی تقسیم بندی شود.

Baghouse (بگ هاوس)

بگ هاوس به عنوان جداکننده ای اتوماتیک شناخته می شوند که وظیفه آن ها جداسازی ذرات غبار در صنایع مختلف است که این کار را با کمک پالس های هوای فشرده انجام می دهد. بگ هاوس ها دارای ظرفیت و تعداد کیسه بیشتری نسبت به بگ فیلتر ها هستند. از این کیسه فیلترها در صنایع مختلفی استفاده می شود. 

یکی از مهم ترین مواردی که در طراحی بگ هاوس لحاظ می شود، سرعت عبور غبار و جریان هوا از میان این کیسه هاست. این پارامتر که تحت عنوان Air to cloth ratio  شناخته می شود، بنا به فاکتورهای مختلف مانند جنس غبار، اندازه ذرات، دما، غلظت غبار و همچنین میزان رطوبت، محاسبه می شود. براساس  همین مقدار است که سطح مورد نیاز فیلتراسیون به دست می آید. از دیگر عواملی که روی طراحی بگ هاوس تاثیر می گذارد، میزان هوا و دمای گاز ورودی، فضای در دسترس، غلظت غبار ورودی و نوع کاربرد فیلتر است. 

Bin Mounted(فیلترهای موضعی)   

Bin mounted filter یا bin vent filter   از نوع  فیلترهای موضعی هستند که گرد و غبار فیلتر شده را در همان محل تحت مکش تخلیه می‌کنند بنابراین این نوع بگ فیلتر نیاز به هاپر و روتاری والو  ندارند و معمولاً با ابعاد کوچک و متوسط ساخته میشوند و در صورت کاربرد فن همراه آن به صورت کامپکت ارائه می‌شوند.

پالس جت فیلتر چیست؟

پالس جت یکی از انواع مختلف بگ هاوس ها است که برای کنترل آلودگی و جمع آوری گرد و غبار و گازهای مضر در محیط های صنعتی به کار می رود. در سیستم فیلتراسیون، پالس جت جهت پاکسازی فیلترهای کیسه ای، از هوای فشرده استفاده می کنند. برای تمیزکاری غبارگیر جت پالس، این بگ فیلتر از جای خود تکان نمی خورد و کیسه های غبارگیر آن به طور ردیفی تمیز می شوند. این کار درست زمانی انجام می شود که یک تایمر به صورت سریع شروع به شلیک هوای تمیز از یک دریچه بازکننده می کند. این مدل ها به دلیل اینکه ساخت آسانی دارند، می توانند طیف وسیعی از دما را تحمل کرده و کارایی بالایی داشته باشند. رایج ترین نوع غبارگیر صنعتی مدل پالس جت است. این غبارگیر بیشتر محیط های تولیدی از جمله تولید مواد شیمیایی و معدنی، کارخانه های مواد غذایی، ساخت فلز و غیره کاربرد دارد. 

عملیات جداسازی غبار از هوا توسط پالس جت

همان طور که گفتیم یکی از روش های جداسازی ذرات گرد و غبار از بگ فیلتر، روش پالس جت است. در این روش، هوای پاک و تمیز با سرعت و فشار بالا، به سمت فیلترهای کیسه ای شلیک می شود. پالس جت در هر یک از کیسه های خود یک دهنه دارد که می تواند این هوای شلیک شده را به تمام کیسه فیلترهای دیگر انتقال دهد و باعث ریختن ذرات از سطح فیلتراسیون به سمت پایین شود. این ذرات با سرعت زیاد جمع آوری می شوند. هر چقدر کیسه فیلترها بهتر تمیز شوند، سیستم بگ هاوس برای آن ها پایدارتر خواهد بود و مصرف انرژی سیستم هم کاهش پیدا خواهد کرد.
اما با نصب ونتوری در بخش دهانه کیسه ها، می توان عملکرد سیستم پالس جت را بسیار بهینه تر کرد. در واقع نصب ونتوری باعث می شود عملکرد سیستم، فوق العاده زیاد شود و مصرف انرژی آن هم تا حد زیادی کاهش یابد. طبق آماری که به دست آمده، نصب ونتوری، مصرف انرژی در سیستم های پالس جت را در یک عملیات، تا 30 درصد کاهش داده است. به همین دلیل یکی از موثرترین روش ها برای تمیز کردن گرد و غبار با ویسکوزیته بالا و چسبنده را، نصب ونتوری در سیستم غبارگیر های پالس جت می دانند. 
با توجه به این تعاریف، برای افزایش راندمان و حفاظت از محیط زیست، استفاده از روش های نو و اقتصادی در طراحی و اجرای سیستم های غبارگیر صنعتی، مانند استفاده از فرایند فیلتراسیون پالس جت، اهمیت فوق العاده زیادی دارد. 

کیسه فیلتر و انواع آن

کیسه‌ فیلترها در انواع گوناگون موجود هستند که هر یک از آنها ویژگی‌های خاص خود را در مقابل مواد شیمیایی و شرایط حرارتی و مشخصات فیزیکی مواد مختلف ارائه می‌دهند. این تنوع در کیسه‌های فیلتر نتیجه‌ی تحقیقات صنعتی در زمینه‌ی تصفیه و فیلتراسیون هوا می باشد و به کاربران امکان می‌دهد که بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنند .

که از برخی آن ها در ادامه نام برده خواهد شد:

جنس انواع کیسه فیلتر ها:

در این قسمت انواع کیسه فیلترها را براساس متریالی که دارند به شما معرفی می کنیم تا در صورت نیاز بتوانید هر کدام که مناسب کار شما است را تهیه کنید. 

Polyester (کیسه فیلتر پلی‌استر)

یکی از مرسوم ترین نوع کیسه فیلترها، مربوط به غبارگیر پلی استر می باشد که البته نسبت به سایر انواع کیسه، مزیت برتری ندارد. اما چون جز اولین کیسه های تولیدی بوده، معروف و مرسوم شده است. این فیلتر در دمای 135 الی 150 درجه سانتی گراد، عملکرد خوبی دارد اما در دماهای بالاتر آسیب می بیند و می تواند غبارها را از خود عبور دهد. 
در برابر اسیدهای معدنی و حتی ارگانیک هم عملکرد ضعیفی دارد. اگر محیط اسیدی باشد، نمی توان از این کیسه استفاده کرد. تنها مزیت این فیلتر پلی استر این است که مقاومت خوبی در برابر عوامل اکسنده دارد. همچنین حلال های آلی هم نمی توانند این سیستم را تخریب کنند. البته در این موارد هم باید دقت داشت که از بازه عملکرد آن فراتر نرود. 

 Polypropylene (کیسه فیلتر  پلی‌پروپیلن)

یکی از بهتری کیسه فیلترها در حوزه غبارگیری، نوع پلی پروپیلن است که با هر شرایطی سازگاری دارد. این کیسه ها در برابر اسیدهای معدنی جان سخت هستند و بخارات و گازهای اسیدی به هیچ عنوان نمی توانند به آن آسیب برسانند. همچنین اگر اسیدها آلی یا اکسنده هم باشند نمی توانند غبارات را از این فیلتر عبور دهند. در حضور حلال های ارگانیک هم می توان از این کیسه ها استفاده کرد. 

PTFE (کیسه فیلتر تفلون)

یکی از بهترین فیلترها برای محیط های اسیدی، فیلترهای تفلونی هستند. این فیلتر در برابر اسیدهای آلی بسیار قوی مانند اسید فرمیک و اسیدهای ضعیف مانند الکل و هم اسیدهای معدنی مانند اسید نیتریک و کلرید ریک عملکرد بسیار خوبی دارد. عوامل اکسیداسیون روی این فیلتر تاثیری ندارد، بنابراین اگر فلوئور هم حضور داشته باشد، باز هم کیسه فیلتر تفلونی کارایی خود را حفظ می کند. از نکات بسیار مثبت این قیلتر این است که می تواند دمای 260 الی 280 درجه سانتی گراد را تحمل کند. 

Nomex (کیسه فیلتر نومکس)

این فیلترها را تحت عنوان کیسه فیلتر نسوز هم می شناسند. مهم ترین ویژگی این کیسه همان نسوز بودن و مقاومت در برابر دمای بالا است. این فیلتر می تواند در دمای 205 الی 220 درجه سانتی گراد در برابر گرما از خود مقاومت نشان دهد و عملکرد درستی داشته باشد. تمام اسیدها چه آلی و چه معدنی برای این نوع از بگ فیلترها آسیب زا هستند و می توانند کیسه ها را در کوتاه ترین زمان ممکن تخریب کنند. این در حالی است که این کیسه ها در محیط های بازی کاملا مطلوب عمل می کنند. اگر در محیط حلال های طبیعی مانند بنزن، تولوئن هم وجود داشته باشد، باز هم نمی تواند عملکرد نامناسبی برای این کیسه ها ایجاد کند. 

Aramid(کیسه فیلتر آرامید )

یکی دیگر از فیلترهایی که کارکرد فوق العاده خوبی دارد، فیلتر آرامید است. تنها ایرادی که این فیلتر دارد این است که در برابر اسیدهای آلی ضعیف عمل می کند. اما در مواردی همچون در برابر اسیدهای آلی و معدنی عملکرد بسیار خوب و قوی دارد بدون این که حتی ذره ای از کارایی آن کم شود. نکته بسیار مهم و ارزشمندی که در فیلترهای آرامیدی وجود دارد این است که می توانند در دمای 245 الی 260 درجه سانتی گراد از خود مقاومت نشان دهند. 

Acrylic

فیلترهای آکریلیک در برابر اکسید کننده های قوی مانند کلر، اکسیژن، فلوئور، بروم، ید و هیپوکلریت مقاوم هستند. همچنین این کیسه در حلال های آلی مانند حلال های هیدروکربنی بسیار عالی عمل می کنند. اما یک ایراد و ضعفی که این کیسه فیلترها دارند این است که در محیط بازی نمی توانند چندان خوب عمل کنند. همچنین محدوده دمایی که می توانند تحمل کنند در بازه 121 الی 135 درجه سانتی گراد است. 
  • مرجع: