فن های سانتریفیوژ با توجه به نوع عملکردی که دارند، دارای قسمت های مختلف و انواع مختلفی هستند. در ادامه به توضیح هر کدام از انواع مختلف فن های سانتریفیوژ خواهیم پرداخت.
فن سانتریفیوژ فوروارد
فن سانتریفیوژ مدل فوروارد، دارای اسکرول و یا همان غلاف است و به شکل یک فن چرخان طراحی شده است و نیازی نیست که اسکرول آن بسته شود. موتور این فن در وسط قرار گرفته که باعث سرد شدن مطلوب موتور و همچنین طراحی جمع و جورتر محصول شده است. برای شروع به کار کردن فن، پس از آن که حجم جریان مورد نیاز و حجم هوای تازه مشخص شد، باید سرعت جریان حجمی و فشار را با یک دیگر ترکیب کرد.
فن فوروارد به دلیل جهت جریان و نحوه ورود هوا به پروانه در جهت محوری و سپس خروج آن در محور فن، با این نام شناخته می شود. تفاوت بین فن فوروارد و بک وارد در جهت خروج جریان هوا در دور پروانه است. در مدل بک وارد، هوا در جهت شعاعی پروانه منحنی می چرخد، این در حالی است که در مدل فوروارد جریان هوا از محور فن به بیرون هدایت می شود.
فن فوروارد با شکل استوانه ای و تعداد زیادی تیغه کوچک در محور پروانه ساخته می شود که در این حالت فن در جهت عقربه های ساعت می چرخد. برخلاف پروانه منحنی بک وارد، مدل فوروارد، به یک غلاف نیاز دارد تا هوایی که با سرعت زیاد از پره پروانه عبور می کند را به یک نیروی استاتیک پایین تر تبدیل کند. شکل غلاف هم در خارج کردن جریان هوا موثر است. معمولا فنی را که با نصب پروانه منحنی فوروارد در یک غلاف به دست می آید را با عنوان فن سانتریفیوژ فوروارد می شناسند.
فن سانتریفیوژ بک وارد
فن سانتریفیوژ بک وارد، فن گریز از مرکزی است که دارای پروانه ای منحنی شکل و رو به عقب می باشد. این نوع از فن سانتریفیوژ بسیار کاربردی بوده و بازدهی بالاتری نسبت به سایر انواع فن ها دارد. فن سانتریفیوژ بک وارد نقطه توقف نداشته و راندمان کاری بالایی دارد. یکی از ویژگی ها و خصوصیات مهم این فن ها، الکتروموتور بسیار قوی و با کیفیت آن ها است که می تواند در شرایط ویژه به طور بی وقفه کار کند. این نوع فن از انعطاف بالایی برخوردار است و می توان آن را بدون حلزونی یا با محفظه استفاده کرد. نحوه استفاده، نگهداری و حتی شیوه نصب این نوع از فن ها بر نتیجه و عملکرد این فن ها تاثیرگذار خواهد بود
رعایت اصول نگهداری و نصب این فن ها بسیار مهم بوده و باید طبق اصول و استاندارد های موجود انجام شود. در غیر این صورت آسیب زیادی به فن وارد شده و هزینه زیادی را به افراد محول خواهند شد. به عنوان مثال یکی از موارد مهم در نصب فن های سانتریفیوژ بک وارد، میزان فاصله مناسب در قسمت مکنده این فن است. چنانچه این فاصله کافی نباشد، باعث افزایش سرعت جریان ورودی هوا شده و در نتیجه در محفظه داخلی فن سانتریفیوژ تلاطم زیادی ایجاد خواهد شد.
این امر صدمه زیادی به فن بک وارد خواهد زد و راندمان کاری آن را کاهش خواهد داد. این نوع از فن ها شامل مدل های مختلفی مانند فن سانتریفیوژ بک وارد اتصال مستقیم، فن سانتریفیوژ بک وارد اتصال غیر مستقیم، فن سانتریفیوژ بک وارد پولی تسمه و غیره می شود که هر کدام ویژگی ها و مشخصات فنی مخصوص به خود را دارند. از این نوع فن می توانید برای تهویه هوا، تخلیه ذرات گرد و غبار، انتقال مناسب جریان هوا در رستوران ها، بیمارستان ها، استخر ها، کارخانجات و غیره استفاده کنید.
فن سانتریفیوژ دمنده و مکنده
همانطور که می دانید فن های سانتریفیوژ فقط برای انتقال هوا و یا دمندگی به کار نمی روند بلکه می توانند هوا را از طریق مبدل های حرارتی به سمت خود بکشند. به این قدرت اصطلاحا قدرت مکندگی می گویند. فن های دمنده و مکنده تفاوت های زیادی در طراحی و ساخت قطعات دارند. به عنوان مثال شکل پروانه ها در این دو مدل فن بسیار متفاوت خواهد بود. در سیستم فن های سانتریفیوژ مکنده و دمنده نیروی الکتریکی پروانه ها تبدیل به نیروی حرکتی و مکانیکی می شود. از این مدل فن ها می توان در محیط های مختلف و برای مصارف گوناگون خانگی و صنعتی استفاده کرد.
فن های سانتریفیوژ دمنده و مکنده می توانند هم هوای موجود در یک محیط را تهویه کرده و هم هوای خنک، تمیز و متعادلی را به محیط وارد کنند. از این دستگاه ها می توان در صنایعی مانند کارخانه جات، صنایع غذایی، آشپزخانه ها و غیره استفاده کرد. این فن ها قطعات مختلفی مانند پروانه، محفظه ورودی و خروجی و غیره دارند. بدنه این فن ها از مواد مختلفی ساخته می شود. البته باید توجه کرد جنس بدنه این فن ها بر روی عملکرد مناسب آن ها بسیار موثر خواهد بود. فن های سانتریفیوژ دمنده و مکنده انواع مختلفی دارند. برای انتخاب بین انواع مختلف این فن ها باید به فاکتور های مهمی مانند میزان رطوبت، وسعت محیط، میزان آلایندگی هاف میزان گرد و غبار موجود در هوای محیط و غیره توجه کرد. با در نظر گرفتن همه این موارد و مشورت با کارشناسان می توانید فن سانتریفیوژ متناسب با محیط خود انتخاب و خریداری کنید.
فن سانتریفیوژ فشاربالا
همانطور که از نام این فن ها پیدا است، فن سانتریفیوژ فشاربالا می تواند فشار قوی و بالایی را تولید کند. برخی از صنایع نیاز به هوایی با فشار و قدرت بالا دارند. بنابراین می توانند از این مدل فن های سانتریفیوژ استفاده کنند. صنایعی مانند کارخانجات سیمان و کوره های آجرپزی، کارخانجات شیشه گری، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، کارخانه های کوره ذوب فلزات و غیره باید از فن های سانتریفیوژ فشاربالا استفاده کنند. عملکرد فن سانتریفیوژ فشاربالا بدین صورت است که حرارت و گاز های حاصل از سوخت مواد مختلف را جمع آوری کرده و به سمت دودکش هدایت می کند.
فن های گریز از مرکز فشار قوی هم خاصیت دمندگی داشته و هم از خاصیت مکندگی برخوردار هستند. اما ویژگی دمنده بودن در آن ها قوی تر است. فن های فشاربالا از قسمت های مختلفی مانند پروانه، دریچه ورود هوا، بدنه، دریچه خروجی هوا، الکترو موتور، پیچ تنظیم و پایه نگهدارنده تشکیل شده اند. پروانه این فن ها در دو مدل، پروانه خم به عقب و پروانه شعاعی خاص در اندازه های مختلف تولید می شود. پروانه این فن ها فقط در قسمت چشمی و دایره ای فن باز هستند و طراحی بدنه و حلزونی این فن ها به صورت باریک است.
نکته قابل توجه این که فن سانتریفیوژ فشاربالا برای محیط هایی با دبی بالا هم میشه استفاده کرد. در چنین محیط هایی بهتر است از فن سانتریفیوژ بک وارد استفاده کنید. بدنه فن سانتریفیوژ فشاربالا از فولاد مقاوم ساخته شده است و می تواند در برابر شرایط آب و هوایی نامطلوب و سخت مقاومت بالایی داشته باشد. این دستگاه دارای مزایای زیادی است. در مقابل فقط یک نکته منفی در مورد آن وجود دارد. تنها عیب فن سانتریفیوژ فشاربالا این است که نمی توان از آن در یک منطقه و محدوده گسترده و بزرگ استفاده کرد.
فن سانتریفیوژ دوطرف مکش
نوع دیگری از فن سانتریفیوژها، دو طرف مکش هستند که در واقع این دستگاه دارای دو قسمت مکنده است و برای مواقعی که نیاز به تهویه هوا با حجم بالا است، کاربرد دارد. نکته ای که در استفاده از این دستگاه باید به آن توجه کرد این است که این نوع از فن های سانتریفیوژ چون طراحی خاصی دارند، دارای محدودیت سرعت هستند و یک پارامتر حداقلی و حداکثری در تعداد دورهای پروانه و سرعت آن ها وجود دارد.
با توجه به این که مکش جریان هوا در این دستگاه دو مکشه و بسیار قوی تر از تک مکشه است، متخصصان پیشنهاد می کنند از فن سانتریفیوژ دو طرف مکش در محیط های صنعتی، درمانی، خدماتی و مواردی که نیاز به تهویه حجم زیادی از هوا است، استفاده شود. در کل می توان در محیط های زیر از این دستگاه استفاده کرد:
• محیط های گرم و خشک با نیاز به تهویه هوا در حجم عظیم
• محیط های کارگاهی یا صنعتی که آلودگی زیادی مانند گرد و غبار در آن تولید می شود.
• استفاده به عنوان تهویه مطبوع در هواسازها و همچنین ایرواش و کولرهای آبی.
از مزایای هواکش های دو طرفه می توان به این موضوع اشاره کرد که می توانند باعث جابجایی هوا، گاز و مواد مختلف در محیط های صنعتی بزرگ شود. با توجه به این که حجم هوای مکش شده تقریبا دو برابر انواع دیگر هواکش ها است، لذا این دستگاه از مزایای قابل توجهی برخوردار است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• میزان هوادهی و دبی بالا
• دوام و ماندگاری بالا
• انتقال سیالات هوا در حجم زیاد
• افت فشار پایین
فن سانتریفیوژ برای هوای داغ
با توجه به کاربرد هایی که برای انواع مختلف فن های سانتریفیوژ بیان شد، می توانیم از اکثریت مدل های آن برای انتقال و مکش هوای داغ و یا گرم استفاده کنیم. محیط هایی مانند کوره های آجرپزی، ریخته گری ها، شیشه گری ها و غیره دمای بالایی دارند و برای این که افراد بتوانند در آن محیط فعالیت کنند، باید این هوای گرم و داغ خارج شود. آشپزخانه ها هم دارای هوای بسیار گرمی هستند که حتی تحمل آن برای افراد در آن محیط بسیار سخت است.
انواع مختلف فن های سانتریفیوژ می توانند این کار را به راحتی انجام داده و سبب راحتی افراد در این محیط ها گردند. این فن ها با استفاده از تکنولوژی های جدید طراحی و ساخته شده اند. از این تجهیزات نه تنها برای تهویه هوا، بلکه برای پاکیزگی و یا تصفیه هوا هم استفاده می شود. محیط هایی مانند بیمارستان ها، فرودگاه ها، تونل ها و غیره محیط هایی هستند که آلودگی هوا در آن ها بسیار بالا بوده و نیاز به دستگاه هایی برای جابجایی و انتقال هوای آلوده به بیرون دارند. در این مکان ها نیز می توان از انواع مختلف و متناسب فن های سانتریفیوژ استفاده کرد. فن های سانتریفیوژ برای هوای داغ می توانند هوایی با دمای بالا را گرفته و در عوض هوایی مطبوع با دمایی معتدل را به محیط وارد کنند. این فن ها دارای پروانه های خمیده و مایل به جلو، همچنین پروانه شیبدار مایل به عقب و پروانه ایرفول هستند و قابلیت استفاده در هر نوع آب و هوایی را دارند. در برخی از محیط ها می توان از فن های سانتریفیوژ فوروارد استفاده کرد که دارای بازدهی 55 تا 65 درصدی هستند. با توجه به محیطی که در آن از فن سانتریفیوژ می خواهید استفاده کنید، باید انواع خاصی از آن ها را انتخاب کنید.
فن سانتریفیوژ برای انتقال مواد
در برخی از موارد می توان از فن های سانتریفیوژ برای انتقال موادی مانند مایعات و جامدات نیز استفاده کرد. این فن ها دارای ویژگی گریز از مرکز بوده؛ بنابراین برای این کار نیز مناسب هستند. در صنایع مختلف برای انتقال موادی مانند براده های فلزات، سبوس اضافه، پوشال چوب و خاک اره، صنعت ساخت یونولیت، پرداخت کاری فایبرگلاس، کارگاه های تولید الیاف نساجی و غیره از این نوع فن ها استفاده می کنند. با استفاده از این مدل فن ها می توانید به راحتی مواد مختلف را به بخش های مختلف انتقال دهید.
به طور معمول راندمان کاری فن های سانتریفیوژ انتقال مواد میتوان تا 2800 دور در دقیقه باشد. پروانه های فن های سانتریفیوژ به دو صورت شعاعی و یا بک وارد طراحی و ساخته می شوند. انتخاب نوع پروانه فن های انتقال مواد، بستگی به نوع مواد مورد انتقال و جابجایی دارد. این نوع از فن ها نام های دیگری مانند فن شوت، فن رادیال، هواکش انتقال مواد و غیره نیز دارند. فن های انتقال مواد فشار خروجی بیشتری نسبت به فشار ورودی داشته تا بتوانند ذرات بیشتری را انتقال دهند. در تولید فن های سانتریفیوژ انتقال مواد از الکتروموتور های بهترین شرکت های ایرانی و یا اروپایی استفاده می شود.
چنانچه قصد انتقال موادی را دارید که چسبندگی دارند، بهتر است از فن های بزرگتر با قدرت و توان بیشتر استفاده کنید. در جریان انتقال مواد توسط این فن ها، ذرات و موادی که مرطوب هستند، خشک خواهند شد. برای تولید بدنه این فن ها از مواد مختلف که با مواد ورودی ان سازگار باشد، استفاده می کنند. در انتخاب فن سانتریفیوژ انتقال مواد باید به مشخصات فیزیکی مواد مورد نظرتان، سایز، حجم، اندازه و ظرفیت مورد نظرتان دقت کرده و مدت زمان کارکرد دستگاه طی 24 ساعت را مشخص کنید تا دستگاهی متناسب با نیاز های خود خریداری کنید.